Aby skutecznie pozbyć się bólu biodra, należy najpierw poznać jego źródło. Przyczyn bólu może być wiele i jedynie część z nich wynika ze schorzeń samego stawu biodrowego, pozostałe mają inne pochodzenie.
Poniżej opisuję charakterystyczne objawy najczęstszych przyczyn bólu biodra. Poznanie ich powinno pomóc w odkryciu źródła dolegliwości oraz w udzieleniu odpowiedzi na pytanie, jakie badania należy wykonać. Trzeba pamiętać, że diagnozowanie samego siebie jest trudne i mało obiektywne, dlatego w celu uzyskania ostatecznej diagnozy należy zwrócić się do lekarza.
Zwyrodnienie stawu biodrowego
Choroba zwyrodnieniowa stawu biodrowego zwana też koksartrozą jest bardzo powszechną przyczyną bólu biodra, a jej częstość wzrasta wraz wiekiem.
Objawy
Objawy zwyrodnienia stawu biodrowego przeważnie narastają powoli w przeciągu lat. Najczęściej są to:
- Ból w pachwinie, biodrze i pośladku, który może promieniować do kolana. Ból jest najbardziej dokuczliwy rano, przy wstawaniu z łóżka, ale nasila się również podczas długiego chodzenia lub uprawiania sportu.
- Sztywność i ograniczenie zakresu ruchu, które jest najbardziej dokuczliwe rano.
- Utykanie, kaczkowaty, kołyszący się chód
- Osłabienie mięśni poruszających udem
- Pochylanie się do przodu podczas chodzenia
- Chrobotanie, trzaskanie i strzykanie w stawie
Przyczyny
Choroba zwyrodnieniowa stawu biodrowego jest skutkiem zużycia stawu. W młodości niewielkie uszkodzenia stawów same się goją, jednak z wiekiem możliwości regeneracyjne organizmu maleją i kumulują się niewygojone uszkodzenia. Prowadzi to do deformacji stawu, która jest przyczyną bólu, sztywności oraz uczucia strzykania i chrupania podczas poruszania się.
Tempo tworzenia się zmian zwyrodnieniowych przyśpieszają:
- Wiek. Pierwsze objawy mogą pojawiać się około 45. roku życia i osiągają swoje apogeum wieku 60. i 70. lat.
- Urazy. Ciężkie urazy stawu, takie jak złamania lub zwichnięcia lub wiele mniejszych urazów, które mogą kumulować się na przykład u wyczynowych sportowców.
- Czynniki wrodzone. Źle wykształcony staw biodrowy (dysplazja stawu biodrowego)
- Nabyte deformacje stawu, na przykład konflikt udowo-panewkowy
- Choroby stawów, takie jak reumatoidalne zapalenie stawów lub dna moczanowa
Badania
Obok dokładnego badania lekarskiego do diagnozy potrzebne jest zdjęcie rentgenowskie stawu biodrowego. W pewnych przypadkach lekarz może zalecić rezonans magnetyczny.
Rwa kulszowa i udowa
Rwa kulszowa i rwa udowa są przyczyną bólu biodra i pośladka biegnącego do kończyny dolnej.
Objawy
- Ból biodra i pośladka promieniujący do nogi. Ma on charakter rwący, palący lub elektryczny.
- Drętwienie nogi
- Osłabienie mięśni. W ciężkich przypadkach mogą wystąpić trudności z podniesieniem się na palcach lub stanięciem na piętach. Stopa może opadać podczas chodzenia.
- Pogorszenie czucia. Można mieć wrażenie, że czuje się dotyk jak przez ubranie, najczęściej dotyczy to zewnętrznej strony stopy lub w dużego palca.
- Zaburzenia w kontrolowaniu oddawania moczu i stolca. W bardzo ciężkich przypadkach może dojść do zaburzeń ze strony zwieraczy. W przypadku wystąpienia takich objawów należy niezwłocznie zgłosić się do lekarza.
Główną przyczyną bólu biodra w rwie kulszowej i uwowej jest przepuklina jądra miażdżystego kręgosłupa uciskająca korzenie rdzeniowe i powodująca ich zapalenie.
Najbardziej pomocnym badaniem jest rezonans magnetyczny kręgosłupa lędźwiowego bez kontrastu.
Zapalenie kaletki krętarza większego
Zapalenie kaletki krętarza większego kości udowej jest przyczyną bólu biodra pojawiającego się podczas leżenia na boku. Bolesność jest odczuwana po bocznej stronie biodra i uda, w miejscu, w którym można wyczuć twardą kość, a jej silne uciskanie potęguje dolegliwości. Objawy nasilają się w nocy, podczas wstawania z krzesła, wysiadania z samochodu lub wchodzeniu po schodach.
Główne przyczyny zapalenia kaletki krętarzowej to
- rwa kulszowa
- stłuczenie biodra
- nadmierna aktywność fizyczna, szczególnie wbieganie po schodach
- nadmierne, asymetryczne obciążenie kończyny
Pomocne badania to USG lub w rzadkich wypadkach rezonans magnetyczny stawu biodrowego.
Entezopatia krętarza większego kości udowej
Entezopatia, czyli zapalenie i zwyrodnienie przyczepów ścięgien przyczepiających się do krętarza większego kości udowej jest przyczyną bólu z boku i z tyłu biodra. Dolegliwości nasilają się prze chodzeniu, bieganiu i leżeniu na boku.
Przyczyną entezopatii są przeciążenia mięśni przyczepiających się do krętarza większego, do których należy mięsień gruszkowaty, pośladkowy średni i pośladkowy mniejszy. Czynnikami ryzyka są:
- Rwa kulszowa
- Zespól mięśnia gruszkowatego
- Zespół bólowy stawu krzyżowo biodrowego
- Nadmierna aktywność fizyczna
W postawieniu diagnozy pomagają badania obrazujące staw biodrowy, szczególnie USG i rezonans magnetyczny.
Punkty spustowe
Punkty spustowe to bolesne w dotyku zgrubienia w mięśniach. Najczęściej znajdują się z boku uda w paśmie biodrowo-piszczelowym oraz z tyłu i boku pośladka w mięśniu pośladkowym średnim. Objawy najczęściej zmniejszają się podczas gorącej kąpieli, lub pod wpływem alkoholu, jednak alkoholem nie należy się leczyć. Na kacu dolegliwości nasilają się.
Przyczyną jest długotrwałe i wzmożone napięcia mięśni, do którego może dochodzić w rwie kulszowej, zwyrodnieniu stawu biodrowego lub w różnicy długości kończyn.
Staw krzyżowo biodrowy
Staw krzyżowo biodrowy jest przyczyną bólu zlokalizowanego w biodrze, pośladku i w plecach na dole. Ból jest odczuwany głównie na dole pleców, w pachwinie, biodrze, może też promieniować do nogi. Objawy nasilają się podczas chodzenia, stania i siedzenia. Ból utrudnia lub uniemożliwia zakładanie spodni lub skarpetek na stojąco.
Przyczyną jest najczęściej tępy uraz miednicy, na przykład upadek na pośladki. Objawy nie pojawiają się od razu, ale w ciągu kilku tygodni bądź miesięcy po urazie. Inną przyczyną są choroby zapalne, zwłaszcza zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa (ZZSK).
Badania obrazowe w tym przypadku rzadko wnoszą coś istotnego, dlatego najlepiej przed ich wykonaniem odwiedzić doświadczonego lekarza, który może wskazać jakie badania należy wykonać. W uzasadnionych przypadkach przeprowadza się rezonans magnetycznu stawów biodrowo krzyżowych oraz test na antygen HLA-B27.
Jałowa martwica głowy kości udowej
Jałowa martwica kości udowej może dawać przeróżne i niecharakterystyczne objawy, dlatego często diagnozowana jest późno. Początek choroby jest często bezbolesny, ale w końcu pojawia się ból oraz sztywność. Ból jest najczęściej umiejscowiony w pachwinie, ale może być też odczuwany w pośladku, kolanie i z boku biodra. Objawy zwykle nasilają się podczas chodzenia.
Sztywność z czasem nasila się, powodując ograniczenie zakresu ruchów w stawie biodrowym.
Przyczyny
Jałowa martwica powstaje na skutek zablokowania dopływu krwi do głowy kości udowej. Rzadko zapadają na nią ludzie zdrowi, najczęściej związana jest z obecnością czynników ryzyka takich jak:
- Przewlekłe używanie leków sterydowych. W niektórych chorobach autoimmunologicznych pacjenci muszą przyjmować sterydy codziennie przez miesiące, a nawet lata. Przykładem takich chorób jest toczeń układowy i reumatoidalne zapalenie stawów.
- Zwichnięcie lub złamanie kości udowej
- Alkoholizm
- Chemioterapia i radioterapia
Badania
Jałowa martwica głowy kości udowej jest bardzo trudna do zdiagnozowania na samym początku. W części przypadków zdjęcie rentgenowskie może być diagnostyczne, jednak znacznie lepszym badaniem jest rezonans magnetyczny stawów biodrowych.
Biodro trzaskające
Głuchy dźwięk, lub wyczuwalne przeskakiwanie przy pewnych ruchach jest objawem zespołu trzaskającego biodra, zwanego też zespołem przeskakującego biodra. Przyczyną jest przez nadmiernie napięte ścięgna lub znajdujące się z boku uda pasmo biodrowo piszczelowe, które przeskakują nad wystającymi kośćmi, zwłaszcza krętarzem większym.
Przeskakiwaniu może towarzyszyć zapalenie kaletek i ścięgien (entezopatia). Ból jest odczuwany przede wszystkim z boku biodra, w pachwinie, rzadziej w pośladku i w udzie. Rozmieszczenie bólu zależy od konkretnego mechanizmu wywołującego trzaskanie. Strzelanie w biodrze najczęściej pojawia się przy zginaniu uda w kierunku klatki piersiowej.
Problem dotyczy przede wszystkim sportowców, szczególnie biegaczy i tancerzy.
Badania, które mogą pomóc to USG, rzadziej rezonansu magnetyczny.
Uszkodzenie obrąbka stawu biodrowego może być przyczyną bólu w pachwinie wraz z blokowaniem biodra.
- Ból pachwiny i biodra. Tępy, stały ból w spoczynku oraz ból przeszywający, przypominający kłucie w biodrze, który pojawia się podczas uprawiania sportu, najczęściej przy bieganiu. Dłuższe siedzenie również może nasilać ból. Dolegliwości są odczuwanie przede wszystkim w pachwinie, ale też z boku biodra, w pośladku i udzie.
- Blokowanie biodra. Można mieć uczucie, że staw blokuje się w pewnych momentach. Z czasem może pojawić się sztywność i ograniczenie ruchu w stawie.
- Niestabilność biodra. Chód i bieganie staje się niepewne, a biodro wydaje się niestabilne.
Objawy narastają powoli na przestrzeni tygodni lub miesięcy, ale mogą też pojawić się nagle.
- Przewlekły ból często występuje u sportowców, szczególnie uprawiających dyscypliny, w których dużo się biega, kopie lub skręca.
- Nagły ból może pojawiać się po urazie, na przykład podczas grania w piłkę.
Obrąbek stawowy jest elastycznym elementem zagłębienia w kości biodrowej (panewki), w której obraca się kulista głowa stawu biodrowego. Uszkodzenie obrąbka może prowadzić do bólu, blokowania oraz niestabilności stawu. Lekarz po zbadaniu pacjenta może zlecić odpowiednie badania dodatkowe, z których najdokładniejszym jest rezonans magnetyczny stawu biodrowego z dostawowym podaniem kontrastu. W pewnych sytuacjach do postawienia diagnozy może być konieczny znieczulający zastrzyk dostawowy lub artroskopia. Zobacz także:
-
- Ból biodra – przyczyny, objawy, badania
- Zwyrodnienie stawu biodrowego – objawy, przyczyny, leczenie
- Ból głowy – przyczyny, objawy, leczenie
- Ból kolana – przyczyny, objawy
- Zwyrodnienie stawu kolanowego – objawy, przyczyny, leczenie
- Ból pleców – ból kręgosłupa i krzyża
- Ból pod łopatką: objawy, przyczyny, leczenie bólu
- Ból pośladka – przyczyny, objawy, leczenie bólu
- Ból przy przewracaniu się z boku na bok – przyczyny
- Dyskopatia kręgosłupa – objawy, leczenie, rehabilitacja
- Entezopatia – przyczyny i leczenie
- Fibromialgia: leczenie i przyczyny
- Korzonki nerwowe: przyczyny, objawy, leczenie
- Zapalenie korzonków nerwowych – gdzie są, objawy, leczenie bólu
- Łokieć tenisisty: objawy, przyczyny, leczenie
- Mięsień gruszkowaty – zapalenie, zespół objawów, leczenie
- Przepuklina kręgosłupa: przyczyny, leczenie
- Przepuklina kręgosłupa – objawy
- Sekwestracja krążka międzykręgowego (dysku)
- Przewianie: objawy, przyczyny, leczenie
- Punkty spustowe – objawy, mapa, terapia
- Rwa barkowa (rwa ramienna): objawy, przyczyny, leczenie bólu
- Rwa kulszowa – objawy, przyczyny, leczenie
- Ucisk na korzenie nerwowe – zespół korzeniowy
- Zapalenie stawu krzyżowo biodrowego – objawy, ból, testy, blokada
- Zwężenie kanału kręgowego
- Zwyrodnienie kręgosłupa: przyczyny, leczenie
- Ból biodra – przyczyny, objawy, badania
Ból biodra – najczęstsze przyczyny
Najczęstszą przyczyną bólu bioder jest przeciążenie stawu biodrowego. Ból bioder może pojawić się przy nadmiernym wysiłku fizycznym, nieodpowiedniej rozgrzewce przed wymagającym treningiem, do którego po prostu nie przygotowaliśmy naszego ciała.
Co więcej, ból bioder może się pojawić u osób, które nie uprawiają regularnie sportu, na przykład podczas zbyt długiego spaceru lub biegania.
W takich przypadkach ból bioder i pachwin, które również mogą nam dokuczać, mija samoistnie, najczęściej, gdy pozwolimy sobie na odpoczynek.
Ból biodra spowodowany zwyrodnieniem stawu może nieść za sobą znacznie poważniejsze konsekwencje. Wówczas bowiem dochodzi do uszkodzenia chrząstki stawowej panewki stawu biodrowego. Odczuwamy wówczas silny dyskomfort spowodowany wysuszeniem stawu.
Dochodzi do uczucia sztywności, problemów z poruszaniem się, a także promieniującym bólem do pośladków, pachwin, kolan i kości krzyżowej.
Ponadto, dokuczliwe bóle mogą się pojawić przed bólem biodra, dając mylne pojęcie, co tak naprawdę jest przyczyną problemu.
Inną przyczyną bólu biodra może być zespół podrażnionego stawu biodrowego. Wówczas osoba odczuwa silny ból biodra i pachwin, utyka i ma problemy podczas zwyczajnego chodzenia. Ten rodzaj bólu biodra również możemy wyeliminować odpoczywając, ale również stosując odpowiednie zabiegi fizjoterapeutyczne.
Ból biodra możemy odczuwać także przy zwichnięciu stawu biodrowego, złamaniu kości udowej, a także przy zwichnięciu kości miednicy. Pierwszymi objawami, powyższych obrażeń, są obrzęki, krwiaki i przeszywający ból w okolicach biodra.
Kiedy pojawia się ból biodra, pierwszą rzeczą, którą robimy jest odpoczynek i nienadwyrężanie ciała. Możemy również nieświadomie unikać ruchów, które przyczyniają się do zwiększenia bólu. Zaburzeniu ulega wówczas nasza postawa, gdyż nie chcemy obciążać danej kończyny.
W efekcie zamiast sobie pomóc, tylko pogarszamy własny stan i doprowadzamy do uszkodzenia równowagi stawów miednicy. Może nawet dojść do dysbalansu mięśniowego. Dlatego tak ważne jest, aby nie bagatelizować pierwszych objawów, którymi jest ból biodra. Kiedy pojawia się ból biodra, powinniśmy zgłosić się do lekarza ortopedy w celu wykonania badania RTG lub tomografii komputerowej.
Drugie badanie jest niewątpliwie bardziej szczegółowe i może wykazać zmiany, które zaszły w naszym organizmie.
Leczenie bólu biodra polega w pierwszej kolejności na podanie leków przeciwzapalnych i przeciwbólowych. Wskazane mogą być także maści przeciwzapalne do stosowania miejscowo. W przypadku zwyrodnień i poważnych uszkodzeń stawu biodrowego, niezbędna może okazać się operacja.
Chcąc zapobiec bólowi biodra powinniśmy przede wszystkim dbać o prawidłową wagę ciała. Nadwaga szczególnie wpływa na obciążenie stawów i może powodować niekorzystne objawy w codziennym funkcjonowaniu. Osoby aktywne fizycznie nie powinny zapominać o odpowiedniej rozgrzewce, aby nie dopuszczać do kontuzji. Dieta powinna być bogata w białko, wapń i witaminę D, co pozwoli wzmocnić kości.
Ćwiczenia bioder to przede wszystkim ćwiczenia rozciągające, wzmacniające i pogłębiające zakres ruchów. Mowa tu szczególnie o wzmacnianiu mięśni tułowia, kończyn górnych i mięśni biodrowych.
Co więcej, powinny one obejmować także ćwiczenia na brzuch, uda i pośladki, dzięki czemu skorzysta na tym cała nasza postawa. Dobre efekty przynosi trening cardio stosowany trzy razy w tygodniu, ale również jogging, nordic walking, jazda na rowerze, aerobic i pływanie.
Dzięki czemu każdy znajdzie coś dla siebie, aby wzmocnić swoje stawy i poprawić własne samopoczucie i zdrowie.
Treści z serwisu medonet.pl mają na celu polepszenie, a nie zastąpienie, kontaktu pomiędzy Użytkownikiem Serwisu a jego lekarzem. Serwis ma z założenia charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny.
Przed zastosowaniem się do porad z zakresu wiedzy specjalistycznej, w szczególności medycznych, zawartych w naszym Serwisie należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem.
Administrator nie ponosi żadnych konsekwencji wynikających z wykorzystania informacji zawartych w Serwisie.
- Tętniak aorty brzusznej — przyczyny, objawy, leczenie Tętniak aorty brzusznej może objawiać się bólem brzucha i pleców w okolicy krzyżowej, ale może też nie dawać zupełnie żadnych objawów. W obu przypadkach jest…
- Czy ból bioder w ciąży jest groźny? Czy ból bioder w ciąży jest powodem do niepokoju? Jakie mogą być przyczyny dolegliwości bólowych w tym miejscu? Czy ból biodra może uniemożliwić poród naturalny?…
- USG biodra – kiedy wykonać i jakie schorzenia pozwala wykryć? Bóle w okolicach biodra, problemy z chodzeniem i strzelanie w stawie to objawy, które powinny skłonić do wizyty u lekarza. Na podstawie badania obrazowego takiego…
- Bóle biodra – przyczyny, zapobieganie, leczenie Bóle biodra występują u osób w różnym wieku, utrudniając codzienne funkcjonowanie i wykonywanie niektórych ruchów. Czasem powodem bólu w okolicach biodra jest…
- Przyczyny bólu głowy Ból głowy doskwiera nam bardzo często. Niekiedy wynika on po prostu ze zmęczenia, ale może również świadczyć o poważniejszych dolegliwościach. Dowiedz się, o…
- O czym świadczy ból w pachwinie przy chodzeniu? Na co wskazuje ból w pachwinie odczuwany w czasie chodzenia? Czy z taką dolegliwością należy udać się do lekarza? Czy ból w pachwinie może być związany z… Lek. Anna Mitschke | Onet.
- POChP — groźna choroba płuc o wysokiej śmiertelności POChP, czyli przewlekła obturacyjna choroba płuc, jest bardzo groźnym schorzeniem. W Polsce z jej powodu rocznie umiera ok. 17 tys. osób. newsrm.tv
- Co oznacza ból brzucha i pleców? Na co wskazuje ból podbrzusza i pleców? Czy takie dolegliwości bólowe są ze sobą powiązane? Czy ból pleców i ból podbrzusza mogą być objawem poważnych schorzeń?… Lek. Katarzyna Darecka | Onet.
- Metatarsalgia Mortona (nerwiak Mortona) To niezwykle dokuczliwe schorzenie stóp opisał pierwszy raz w 1835 roku Filippo Civinini. Ale nazwa choroby pochodzi od nazwiska Williama Thomasa Mortona, który…
- Clexane – lek na żylną chorobę zakrzepowo-zatorową Zatorowość płucna to poważne schorzenie, które może wywołać poważne powikłania. Aby zapobiec schorzeniu, stosuje się konkretne leki, np. Clexane. Co to za…
Ból biodra lewego lub prawego — przyczyny, leczenie, ćwiczenia
Ból biodra najczęściej umiejscawia się na wewnętrznej powierzchni uda i pachwinach. Może być wywołany wieloma czynnikami np. urazem, infekcją lub przewlekłą chorobą. Aby poznać właściwą przyczynę należy skonsultować się ze specjalistą, który zleci odpowiednie badania i dobierze właściwe leczenie.
Spis treści
Ból biodra jest bardzo częstą dolegliwością zgłaszaną przez pacjentów. Ból może być wynikiem działania całej gamy czynników jak np. urazów, infekcji, chorób przewlekłych. W diagnostyce przyczyny, oprócz samego występowania bólu, istotna jest jego lokalizacja oraz objawy towarzyszące (np. ogólnoustrojowe – gorączka, osłabienie, utrata masy ciała).
Ból, w wyniku problemów lokalizujących się w samym stawie biodrowym, umiejscawia się zazwyczaj na wewnętrznej powierzchni uda, pachwinach.
Ból na zewnętrznej powierzchni uda lub pośladka sugeruje problem wywodzący się z tkanek miękkich otaczających staw (mięśnie, ścięgna, więzadła, kaletki maziowe). Ból promieniujący wzdłuż tylnej powierzchni uda może wskazywać na rwę kulszową.
Bóle lokalizujące się w okolicy uda (zewnętrznej powierzchni pośladków) mogą również pochodzić np. z kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego.
Ból biodra — przyczyny
Najczęstszymi przyczynami bólu biodra są:
- zapalenia stawów (np. choroba zwyrodnieniowa stawów, łuszczycowe zapalenie stawów, reumatoidalne zapalenie stawów, infekcyjne zapalenie stawów, młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów);
- zapalenia kaletek maziowych (w tej lokalizacji zazwyczaj bez widocznego obrzęku i odczuwalnego ocieplenia, ze względu na głębokość położenia kaletki);
- przeciążenia/zapalenia mięśni lub ścięgien – charakterystyczne jest dla nich to, że ulegają zaostrzeniu kiedy porusza się kończyną dolną w jednym określonym kierunku (zależnie od przeciążonej grupy mięśniowej);
- ucisk/uszkodzenie nerwu (np. rwa kulszowa, wypadnięcie dysku międzykręgowego, meralgia parestetyczna).
Inne przyczyny bólu biodra to np.:
Ból biodra — konsultacja lekarska
Bardzo ważne jest by nie przedłużać leczenia domowego.
Jeśli po pięciu — siedmiu dniach leczenia domowymi sposobami ból nie ustępuje, jeśli z dnia na dzień się nasila lub towarzyszy mu znaczny obrzęk i zaczerwienienie należy udać się do lekarza pierwszego kontaktu. Opóźnienie wdrożenia właściwego leczenia może skutkować nawracającymi dolegliwościami, deformacjami lub nawet niepełnosprawnością.
W przypadku stanów nagłych:
- nagłe obrzęknięcie stawu,
- niemożność wykonywania ruchów w stawie,
- niemożność obciążenia danej kończyny,
- krwawienie,
- złamanie otwarte,
- utrata kontroli/czucia w kończynie,
którym może towarzyszy ostry ból, należy niezwłocznie udać się do lekarza lub do Szpitalnego Oddziału Ratunkowego.
Przed pierwszą wizytą u lekarza warto przygotować sobie następujące rzeczy:
- listę objawów, które niepokoją pacjenta (kiedy wystąpiły, jak długo się utrzymują, czy coś powoduje ich zaostrzanie się lub ustępowanie – szczególnie, które ruchy wpływają na zaostrzanie się bólu);
- listę zażywanych na stałe leków;
- listę chorób na jakie pacjent leczy się przewlekle;
- listę nurtujących pytań odnośnie choroby.
Nie bój i nie wstydź się zadawać lekarzowi pytań. Podczas wizyty służy Ci on swoją wiedzą najlepiej jak potrafi.
W przypadku dolegliwości bólowych biodra, specjalistami do jakich może skierować pacjenta lekarz rodzinny są reumatolog, ortopeda lub specjalista rehabilitacji medycznej.
Ze względu na szeroką gamę chorób, które mogą powodować ból biodra, trudno przewidzieć na jakie badania zdecyduje się lekarz.
Na pewno zbierze z pacjentem wywiad lekarski i przeprowadzi badanie fizykalne (ze szczególnym zwróceniem uwagi na ewentualny obrzęk, zakres ruchów czynnych i biernych). Może również skierować na:
- zdjęcie RTG bioder,
- tomografię komputerową,
- rezonans magnetyczny (w przypadku podejrzewania pozakostnych przyczyn dolegliwości),
- badanie przewodnictwa nerwowego (jeśli podejrzewa, że za bólem kryje się ucisk lub uszkodzenie nerwu),
- artroskopię.
Niestety ból biodra może pojawić się u każdej osoby, niezależnie od wieku, poziomu aktywności fizycznej, diety. Chociaż uważa się, że największy wpływ na dolegliwości bólowe w obrębie biodra ma źle dobrana aktywności fizyczna (np. zbyt duże obciążenia w stosunku do przygotowania, zbyt długi i intensywny trening).
Do urazów biodra predysponują sporty takie jak: koszykówka, piłka nożna, gimnastyka. Starszy wiek zwiększa ryzyko osteoporozy i choroby zwyrodnieniowej stawów, a więc zwiększa również ryzyko złamań i zmian degeneracyjnych w obrębie biodra.
Reklama
Ból biodra — leczenie
Ogólne zalecenia w leczeniu bólu biodra (w tym domowe sposoby leczenia) obejmują:
- odpowiednie dostosowanie aktywności fizycznej do właściwego dla pacjenta poziomu, zależnego od jego kondycji fizycznej i zdrowotnej;
- odpoczynek i odciążanie chorego biodra;
- zimne okłady (np. kostki lodu zawinięte w ręcznik) przykładane w bolące miejsce na 15-20 minut kilka razy dziennie. Zimne okłady można zamienić na ciepłe – wszystko zależy od preferencji pacjenta i tego po zastosowaniu jakich temperatur mija u niego ból;
- stosowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych by zmniejszyć ból i ewentualne zapalnie. Preferuje się maści (zawierające np. diklofenak), gdyż w porównaniu do tabletek dają mniej efektów ubocznych;
- zabiegi rehabilitacyjne (ćwiczenia, indywidualna terapia z pacjentem, leczenie zimnem/ciepłem w zależności od preferencji pacjenta);
- w poważnych przypadkach lekarz może zdecydować się na podawanie dostawowych zastrzyków z glikokortykosteroidów. Powodują one zmniejszenie się stanu zapalnego i bólu, jednak mogą uszkadzać chrząstkę stawową, dlatego nie stosuje się ich w leczeniu długofalowym.
Niektóre choroby biodra mogą wymagać przeprowadzenia zabiegu chirurgicznego (np. zaawansowana choroba zwyrodnieniowa stawów). Jednak u większości pacjentów z bólem biodra, dolegliwości mijają po zastosowaniu leczenia nieoperacyjnego (wymienionego powyżej).
Ból biodra — zapobieganie
Warto pamiętać o dewizie, że „łatwiej jest zapobiegać niż leczyć”. Dlatego, by uniknąć dolegliwości bólowych w obrębie biodra:
- dbaj o by zapewnić swojemu organizmowi odpowiednią dobową dawkę wapnia i witaminy D (by minimalizować ryzyko złamań);
- utrzymuj właściwą masę ciała, zwalczaj nadwagę;
- podczas uprawiania sportów pamiętaj by zakładać ochraniacze;
- zapobiegaj upadkom poprzez odpowiednie oświetlenie domu, zabezpieczanie śliskich powierzchni, mocowanie dywanów do podłogi, mocowanie uchwytów w wannie oraz toalecie (w razie potrzeby), noszenie odpowiedniego obuwia (dobrze dobranego do warunków pogodowych);
- prowadź odpowiednią rozgrzewkę przed ćwiczeniami;
- w razie potrzeby skorzystaj z laski, chodzika, wkładek do butów, które ułatwią odciążanie chorego biodra.
Zalecane ułożenie ciała zapobiegające rozwijaniu się bólu biodra
Poniższe pozycje i czynności są zalecane, gdyż zmniejszają ryzyko powstania urazu biodra i otaczających tkanek miękkich:
- utrzymuj właściwą masę ciała, zwalczaj nadwagę;
- siedź w pozycji lekko odchylonej do tyłu;
- siedź z nogami lekko skręconymi na zewnątrz;
- stojąc rozkładaj ciężar ciała równomiernie na obie nogi;
- podnosząc i nosząc pakunki trzymaj je blisko ciała;
- śpij na plecach z niezłączonymi nogami;
- śpiąc na boku, śpij na stronie nie objętej procesem chorobowym.
- Pod redakcją Marka Mędrasia, Medycyna Sportowa, Warszawa 2004
- Krzysztof Zimmer, Najczęstsze urazy sportowe, MedSportPress
- Pod redakcją Anthony S. Fauci (redakcja naukowa wydaniapolskiego – Jacek Pazdur), Harrison, Reumatologia, Czelej, Lublin 2008
- Kelley's, Textbook of Rheumatology, Eight Edition, 2008 Saunders Company
- Joel A. Delisa,Physical Medicine and Rehabilitation, 4th Edition, 2005
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na temat zdrowia i zdrowego stylu życia, zapraszamy na nasz portal ponownie!
Ból biodra – przyczyny i leczenie. Czym jest zwyrodnienie stawu biorowego
Ból biodra może objawić się bólem w okolicach pachwin, kości krzyżowej oraz pośladków. Bóle w biodrach mogą mieć wiele przyczyn, od drobnych urazów aż po chorobę zwyrodnieniową. Jak można zapobiegać bólowi bioder? Jakich wskazań należy przestrzegać w leczeniu?
Ból bioder najczęściej jest objawem przeciążenia stawu biodrowego. Samo przeciążenie może objawić się podczas ćwiczeń, do których ciało nie było przygotowane. Ból bioder spowodowany przeciążeniem może jednak dać o sobie znać również podczas długiego spaceru lub biegu. Ból biodra spowodowany powyższymi przyczynami zazwyczaj mija, gdy odpoczniemy.
Ból bioder może być jednak spowodowany zwyrodnieniem stawu biodrowego. Przy zwyrodnieniu dochodzi do uszkodzenia chrząstki stawowej panewki stawu biodrowego lub do degeneracji głowy kości udowej. Starta chrząstka doprowadza do wysuszenia stawu.
Daje to także uczucie sztywności, pojawiają się ograniczenia ruchu oraz ból podczas poruszania się. Ból może promieniować do kolan i do pachwin.
Zdarza się, że nim odczujemy silny ból w biodrze, pojawiają się dolegliwości w odcinku lędźwiowo-krzyżowym kręgosłupa, jak również na tylno-bocznej stronie uda.
Inną przyczyną bólu biodra może być zespół podrażnionego stawu biodrowego. Przypadłość ta charakteryzuje się utykaniem i bólem pachwin. Dolegliwości pojawiają się podczas ruchu. Ból bioder spowodowany zespołem podrażnionego stawu biodrowego mija podczas odpoczynku i zabiegów fizjoterapeutycznych.
Za ból bioder mogą również odpowiadać urazy takie jak: złamanie szyjki kości udowej, zwichnięcie stawu biodrowego, a także kości miednicy. Najczęstszymi objawami w takich sytuacjach jest krwiak, obrzęk i bardzo ostry ból biodra.
Zwyrodnienie stawu biodrowego to stopniowe i nieodwracalne niszczenie chrząstki stawowej i innych tkanek, które tworzą staw. Chora chrząstka przestaje amortyzować i zmniejszać tarcie kości.
W wyniku tego na ich powierzchni powstają wyrośla kostne, ograniczające ruch i przyspieszające zniszczenie stawu. Koksartroza to jedno z najczęstszych zwyrodnień stawów.
W Stanach Zjednoczonych przeprowadza się rocznie prawie 200 tys. zabiegów całkowitej wymiany stawu biodrowego.
Zmiany mogą być pierwotne lub wtórne. W pierwszym przypadku przyczyny nie są do końca znane. Być może powstają z powodu zachwiania metabolizmu chrząstki stawowej lub zmiany w składzie płynu stawowego.
W drugim przypadku przyczyną są zazwyczaj wady budowy, na przykład zbyt płytka panewka. Takim zmianom sprzyjają wysoki poziom cholesterolu i trójglicerydów, cukrzyca, nadwaga, mikrourazy wynikające z przeciążenia stawu, np.
podczas dźwigania.
Czynniki ryzyka zwyrodnienia stawu biodrowego obejmują:
- podeszły wiek,
- predyspozycje genetyczne,
- nadwagę,
- dźwiganie ciężkich przedmiotów,
- pracę stojącą,
- urazy stawu biodrowego,
- zniekształcenia rozwojowe,
- martwicę kości.
Objawy zwyrodnienia stawu biodrowego to:
- na pierwszym etapie: ból w pachwinie i biodrze, objawiający się podczas chodzenia;
- gdy choroba się rozwinie: ból pojawiający się nawet podczas leżenia — by go uniknąć, chory zaczyna utykać;
- wreszcie: sztywność stawów, coraz większe ograniczenie ruchów.
Wraz z rozwojem zwyrodnienia stawu biodrowego następują zniesienie szpary stawowej i całkowita utrata ruchomości stawu.
2.1. Kapoplastyka w leczeniu zwyrodnienia
Najnowszą techniką częściowej wymiany stawu biodrowego jest kapoplastyka. Polega na wymianie panewki w miednicy i założeniu tzw. kapy na głowę kości udowej.
Metoda jest zachwalana, ponieważ pozwala na zachowanie naturalnej głowy oraz szyjki kości udowej.
To rozwiązanie pozwala też na szybszy powrót do zdrowia, minimalizuje prawdopodobieństwo zwichnięcia, znika zupełnie ryzyko zmiany długości nóg.
Po operacji należy się oszczędzać, by nadmiernie nie obciążyć stawu. Nie znaczy to jednak, że trzeba bez przerwy siedzieć. Na początku rzeczywiście lepiej nie leżeć na boku, zakładać nogi na nogę, dźwigać ciężarów czy siadać w wannie. Jednak po rehabilitacji polegającej na specjalnych ćwiczeniach, spacerach i pływaniu, możliwe jest jeżdżenie na rowerze, rolkach, a nawet nartach.
3. Co robić, kiedy pojawi się ból
Ból biodra może być bardzo nieprzyjemny i uniemożliwiać normalne funkcjonowanie. Z początku staramy się nie nadwyrężać i nieświadomie unikamy obciążenia kończyny, po której ból biodra jest bardziej dokuczliwy.
Takie działanie sprawia, że zaburzeniu ulega nasza postawa, a wraz z nią dochodzi do uszkodzenia równowagi stawów miednicy, a także dysbalansu mięśniowego. Dlatego bólu biodra nie należy bagatelizować i warto w tym celu odwiedzić lekarza ortopedę.
Lekarz może wówczas zlecić wykonanie RTG lub tomografii komputerowej.
Przy bólu biodra pierwszym wskazaniem jest leczenie objawowe lekami przeciwzapalnymi i przeciwbólowymi. Stosuje się także maści przeciwzapalne. Zmiany zwyrodnieniowe i uszkodzenia stawu biodrowego leczy się operacyjnie.
Chcąc zapobiegać bólowi biodra, należy dbać o utrzymanie prawidłowej masy ciała, wszelką aktywność fizyczną zawsze rozpoczynać od rozgrzewki, aby rozgrzać mięśnie i nie dopuścić do kontuzji. Dieta zapobiegająca problemami z biodrami powinna być szczególnie bogata w wapń, białko i witaminę D. Ważne jest także odpowiednie rozciąganie mięśni i stawów.
Ćwiczenia bioder powinny obejmować rozciąganie stawu biodrowego, ćwiczenia pogłębiające zakres ruchów, a także ćwiczenia wzmacniające mięśnie biodrowe, tułowia i kończyn dolnych. Dobre efekty daje trening cardio.
Trening cardio obejmuje ćwiczenia wytrzymałościowe. Na poprawę stanu bioder i wzmocnienie mięśni przydadzą się również ćwiczenia modelujące pośladki, brzuch i uda. Trening daje efekty, jeżeli jest stosowany co najmniej 3 razy w tygodniu po około 50 min.
Dobre efekty, które zmniejszą ból biodra, daje jogging, nordic walking, jazda na rowerze, pływanie i aerobic.